مدیریت سبز
راهبری مدیریت سبز
گروه "راهبری مدیریت سبز " اداره کل نظارت بر طرح‌های عمرانی در سال 1392 در ستاد وزارت عتف ذیل معاونت اداری، مالی و مدیریت منابع وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با هدف راهبری و نظارت بر فعالیت های مدیریت سبز دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی و حمایت از پروژه‌های مدیریت سبز تشکیل گردید. در این راستا، با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور، «دستورالعمل مدیریت سبز در دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی و پارکهای علم و فناوری» تدوین و در مردادماه سال 1395 به کلیه دانشگاه‌ها، موسسات آموزشی و پژوهشی و پارکهای علم و فناوری با شاخص های ذیل ابلاغ شد.
- کنترل سیستم‌های حرارتی، برودتی و تهویه مطبوع
- استفاده از فناوری‌های پاک و انرژی‌های تجدید پذیر
- حمل و نقل
- مدیریت پسماند
- مدیریت مصرف آب
- کنترل سیستم روشنایی
- کنترل تجهیزات اداری و نحوه استفاده از آن‌ها
- مدیریت میزان مصرف کاغذ و اقلام مصرفی
- فرهنگ‌سازی و توسعه مدیریت انرژی
مطابق با این دستورالعمل، شورای راهبری مدیریت سبز در تقریبا تمام دانشگاه ها تشکیل شده است. همچنین، در ستاد وزارت عتف نیز این شورا تشکیل و اعضای آن با ابلاغ احکامی از سوی وزیر محترم علوم و معاون اداری، مالی و مدیریت منابع تعیین گردید. خلاصه مهم‌ترین اقدامات کارگروه مدیریت سبز وزارت علوم به شرح زیر است:
سیاستگذاری
- ایجاد" ردیف متمرکز مدیریت سبز" ذیل موافقت‌نامه‌های طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای وزارت علوم در قانون بودجه سنواتی کشور؛
- ابلاغ " الزام تدوین برنامه اجرایی مدیریت سبز و لحاظ نمودن یک درصد از اعتبار سالیانه در یک ردیف جداگانه با عنوان مدیریت سبز در بودجه تفصیلی سالیانه به‌منظور تصویب در هیات امنا" از سوی قائم مقام محترم وزیر و رئیس هیاتهای امنا و هیاتهای ممیزه وزارت عتف به دانشگاه‌ها، موسسات آموزشی و پژوهشی، اردیبهشت‌ماه 1396؛
- ابلاغ بخشنامه "ضرورت حذف تدریجی ظروف پلاستیکی یک‌بارمصرف" در دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی و پژوهشی از سوی معاون محترم اداری، مالی و مدیریت منابع وزارت عتف به دانشگاه‌ها، موسسات آموزشی و پژوهشی، خردادماه 1398؛
- ابلاغ بخشنامه "حذف و ممنوع نمودن چاپ کاغذی پایان‌نامه‌ها/رساله‌ها، گزارش‌های علمی، گزارش‌های درسی و یا تکالیف آموزشی رایج در همه مقاطع و رشته‌ها" از سوی معاون آموزشی وزارت عتف به کلیه دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور، خردادماه 1398
- سامانه ها
- ایجاد سامانه پایش عملکرد مدیریت سبز دانشگاه ها، فاز اول: "سامانه مدل تطبیقی- تلفیقی رتبه‌بندی و ارزیابی دانشگاه‌های سبز (مدل تراز سبز)" وزارت عتف به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات مربوط به شاخص‌های مدیریت سبز و شناخت از عملکرد دانشگاه‌ها و ایجاد سیاست‌های تشویقی جهت دانشگاه‌های برتر در حوزه مدیریت سبز، از نیمه دوم سال 97؛
- ایجاد "سامانه پروژه‌های مدیریت سبز(ساپمس)" به‌منظور ایجاد بانک اطلاعاتی پروژه‌ها و تکمیل اطلاعات مصارف حامل‌های انرژی، پایش مصارف آب و انرژی در دانشگاه‌ها ذیل سامانه اداره کل نظارت بر طرح عمرانی سال 98؛
- ایجاد سامانه پایش عملکرد مدیریت سبز دانشگاه ها، فاز دوم: "سامانه محاسبه رد پای کربن" دانشگاه ها در سال 1400.
همایش، نمایشگاه و کارگاه
- برگزاری همایش: برگزاری همایش ملی دانشگاه سبز در سال 95 و دو همایش بین المللی دانشگاه سبز در سالهای 96 و 98
- برگزاری نمایشگاه: برگزاری نمایشگاه انرژی‌های تجدید پذیر در سال 93؛ برگزاری سه نمایشگاه دستاوردهای اجرائی دانشگاه‌ها، موسسات آموزشی، پژوهشی و پارکهای علم فناوری در حوزه مدیریت سبز در سالهای 95، 96 و 98؛ برگزاری نمایشگاه دستاوردهای پارکهای علم و فناوری در حوزه مدیریت در سال 97
- برگزاری کارگاه: برگزاری بیش از 100 کارگاه تخصصی در حاشیه نمایشگاه و همایشهای دانشگاه سبز در سال 97 و 98؛ برگزاری کارگاه آموزشی بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان ویژه بانوان شاغل در وزارت علوم، سال98؛ برگزاری کارگاه آموزشی آنلاین سامانه جامع نت، کارگاه مدیریت پسماند و کارگاه مدیریت آب و پساب در سال 99 و همچنین همکاری در برگزاری آنلاین ششمین کارگاه بین‌المللی دانشگاه‌های سبز با مشارکت موسسهUI GreenMetric به میزبانی دانشگاه زنجان در سال 99.
تدوین کتاب و طرح های کاربردی
- تدوین کتاب "طرح توجیهی تامین اعتبار موردنیاز جهت استفاده از انرژی خورشیدی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی" در سال 95؛
- تهیه کتاب " بانک اطلاعات اقلیمی دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی و پارکهای علم و فناوری" ، سال 95
- نگارش سه نسخه کتاب " مدیریت سبز در دانشگاه‌ها، مراکز آموزش عالی، پژوهشی و پارکهای علم و فناوری" جهت نهادینه کردن جایگاه مدیریت سبز و آشناسازی مراکز با تجربیات یکدیگر، در سال 95 الی 97و نگارش کتاب " مدیریت سبز در دانشگاه‌ها، مراکز آموزش عالی، پژوهشی و پارکهای علم و فناوری" که به مبانی علمی، تخصصی و گزیده اقدامات و دستاوردهای اجرایی سال 1398 پرداخته است
- تدوین کتب با موضوع "شاخص‌های مرتبط با مدیریت سبز" توسط تعدادی از اعضای هیات علمی دانشگاه‌های برجسته کشور با هماهنگی و نظارت کارگروه راهبری مدیریت سبز وزارت عتف در سال 99
- تهیه " دستورالعمل اجرایی مدیریت پسماند در دانشگاه‌ها، مراکز آموزشی، پژوهشی و پارکهای علم و فناوری " با همکاری کمیته تخصصی مدیریت پسماند سال 97؛
- تهیه "دستورالعمل جامع درختکاری و توسعه همساز با اقلیم فضای سبز در دانشگاه‌ها" سال 95
- تهیه دستورالعمل " بازبینی فنی آسانسورهای مورد بهره‌برداری در مراکز آموزش عالی کشور "، سال 95.
- تهیه طرح " الگوی قراردادهای نگهداری و تعمیرات تاسیسات دانشگاه‌ها " سال 95؛
- تهیه طرح‌های " شبکه جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب، شبکه آبیاری قطره‌ای و منابع آب فضای سبز، گزارش تلفیق و مدیریتی"، به‌منظور ارزیابی تصفیه فاضلاب‌های بهداشتی دانشگاه‌های کشور و استفاده از پساب استاندارد در سیستم نوین آبیاری، سال 95